Đổ lỗi cho người khác còn có nghĩa là bào chữa cho sự thiếu trách nhiệm của riêng ta. Vật chất không mang lại hạnh phúc, cũng không mang đến nỗi bất hạnh. Chẳng bao giờ nhìn thẳng vào những thiếu sót của bản thân, họ không thể cư xử với thiếu sót của người khác bằng sự hiểu biết được.
Cần rất nhiều thời gian để thay đổi và chuyển hóa các khuôn mẫu tư duy cũ. Tâm trí tôi lắng dịu. Mặt khác, nếu cơ thể bạn hấp thụ các loại thức ăn không tốt cho sức khỏe, bạn có thể mắc bệnh đau bao tử, cảm thấy lờ đờ và mệt mỏi.
Nhưng như bạn biết đấy, không ai trong chúng tôi thành công cả!". Tôi cũng hình dung mình như một ngôi sao bình yên đang chiếu sáng. Có thể họ cư xử tồi nhưng tôi có quyền chọn lựa cách đáp lại lối cư xử của họ.
Nói cách khác, không có sáng tạo của từng cá nhân thì xã hội sẽ không tiến hóa (une société non évoluée), không phát triển, như đã từng diễn ra ở hầu hết những xã hội có một thể chế hoặc có xu hướng không tôn trọng, thậm chí triệt tiêu những sáng kiến cá nhân. Thay đổi thành công mang lại sức lực phấn chấn và sự hăng hái làm việc cũng như ý chí vươn lên. Nếu "đóng" một vai nào đó càng lâu, chúng ta càng có xu hướng đồng nhất mình với "vai diễn" đó.
Để đến được đầu dây bên kia, mỗi bước chân phải chính xác - đòi hỏi ở ta sự quân bình của nhiều đức tính khác nhau. Nếu không, sự quá khích của suy nghĩ, lời nói và hành động cuối cùng sẽ tạo nên sự rối loạn về tình cảm, thần kinh và thể chất. Trên thực tế, hai cấp độ nhận thức này hết sức gần gũi nhau và không ngừng tương tác lẫn nhau.
Đổ lỗi cho người khác còn có nghĩa là bào chữa cho sự thiếu trách nhiệm của riêng ta. Ý thức cho phép chúng ta lựa chọn những gì chúng ta lĩnh hội, tập trung và kiểm soát được. Chúng ta phải phấn đấu.
Điều này còn đẩy chúng ta đi xa hơn nữa, đến mức suy đồi đạo đức, cẩu thả, có những động cơ ích kỷ, sự cạnh tranh không lành mạnh, thiếu tính sáng tạo và dẫn đến chán chường. Sự trao quyền sức mạnh cho bản thân chỉ có thể bắt đầu khi chúng ta nhận lấy khả năng hồi đáp này. Thời gian qua đi, điều này đẩy họ tới suy nghĩ rằng họ không xứng đáng được hưởng hạnh phúc hay yêu thương, rằng những phiền muộn và thống khổ là sự trừng phạt hợp lý mà họ gánh chịu.
"Sự lo lắng không xua tan nỗi buồn của ngày mai mà đang xua đi hạnh phúc của hôm nay. Sự khiêu khích, ngược lại, có nền tảng là sự chế giễu. Sao lại không thử và cố gắng hết sức mình?".
Một suy nghĩ cũng giống như thế. Sự kết hợp của những điều này được gọi là ý thức. * Tôi tập trung vào điều tích cực một cách tự động và vui thích.
Suy nghĩ tiêu cực về người khác sẽ làm cho mức độ khoan dung của ta giảm xuống, sự căng thẳng trong mối quan hệ nảy sinh và gia tăng. Tôi nhớ lại lần hướng dẫn buổi thảo luận về tư duy tích cực với một nhóm người ở New Zealand cách đây vài năm. Sự hiểu biết, dù gọi nó là tri thức hay trình độ nhận thức, hay sự thông suốt, hoặc bằng một cụm từ có ý nghĩa to lớn nào khác, cũng sẽ chỉ mang lại kinh nghiệm thực tế khi nào ta hành động dựa trên sự hiểu biết ấy.