Là lúc bạn đang không muốn có mặt ở nơi này. Bạn chính là chủ thể “Tôi”. Trạng thái không-chống-đối nội tại này sẽ mở ra cho bạn tiếp xúc với một tâm thức chưa bị điều kiện hoá; thứ tâm thức lớn hao hơn tất cả những gì trí năng của con người có thể hình dung được.
Vì tương lai sẽ chẳng bao giờ đến cả, ngoại trừ đang đến như phút giây hiện tại này, cho nên trông chờ về tương lai là một lối sống rất băng hoại. Cảm nhận rằng bạn không thể làm gì khác để thay đổi tình trạng đó có thể làm cho bạn cảm thấy bất lực, buồn chán hay trở nên giận dữ. Trạng thái chấp nhận hoàn toàn trong tâm được bạn và sự yên lắng đi kèm sẽ giúp rất nhiều cho người đang hấp hối và giúp cho người ấy đi qua giai đoạn chuyển tiếp (71).
Khi bạn nhận ra và chấp nhận tính vô thường của mọi sự, mọi vật, sẽ có một cảm giác an bình phát sinh ở trong bạn. Không gian im lắng ấy cũng ôm trọng cả bạn nữa. Trong một quan hệ thân hữu, ta có thể nói với bạn mình: “Tôi trân quý tình bạn của chúng ta bấy lâu nay hơn là chuyện tôi đúng hay anh đúng.
Hãy cảm nhận năng lượng đó trong tay, chân, bụng và ngực của bạn. Chúng ta có thể gọi tên chiều tâm thức dó: HIện Hữu, sự có mặt, sự nhận biết, hay thứ Tâm thức khoáng đạt, trong sáng, chưa-bị-trói-buộc (10). Nhưng thực ra, chủ nghĩa giáo điều chỉ là những ngục tù của khái niệm.
Hãy thực tập khong dán nhãn hiệu, bắt đầu từ những chuyện nhỏ. Một thực tập rất đơn giản nhưng rất căn bản, là hãy chấp nhận tất cả những gì đang phát sinh trong Phút Giây Hiện Tại (37) – trong nội tâm bạn cũng như đối với tất cả hoàn cảnh sống ở bên ngoài. Con nai rất thoải mái được là một con nai.
Các nhà vật lý học đã xác minh rằng ở cấp độ phân tử, mọi vật quả thực là một trường năng lượng rung động một cách rộn ràng (66). Chủ nghĩa giáo điều – trong tôn giáo, khoa học,…- được phát sinh bởi niềm tin sai lạc rằng tư tưởng có thể gói trọn được thực tại hay chân lý. “Cuộc đời tôi” là cái mà bạn dùng để cố tìm cho mình một khuôn mặt, một nhân cách, và “cuộc đời tôi” chỉ là câu nói mà bạn dùng để tóm tắt những tình huống xảy ra trong đời sống của bạn – không phải là bản chất chân thực của bạn.
Có một sự sống động ở trong bạn mà bạn có thể cảm nhận được với toàn thể con người mình, không chỉ bằng trí năng. Một cái thì vận hành bằng suy tư, cái kia thì vận hành qua sự im lặng. Sự thông thái không phải là sản phẩm của suy tư.
Đó là niềm vui của an nhiên tự tại – an nhiên tự tại vì đã biết được bản chất chân thực của mình. Đây chính là cái Chân Ngã (3) sâu kín của bạn vượt lên trên Tên Gọi và Hình Tướng (4). Đây chính là bản ngã, “cái Tôi” được làm nênbởi suy tư và những cảm xúc miên man ở trong đầu bạn.
Nhưng bạn thừa khả năng để đối diện và chấp nhận cảm giác xa lạ của sự trống vắng đó. Một bậc thầy chân chính có mặt chỉ để làm hiển lộ một chiều không gian sâu lắng, có sẵn ở trong bạn. Đối với tự ngã, đây là một ý nghĩ rất kinh khủng.
Vì những thứ ấy chỉ như những đợt sóng gợn trên bề mặt sự Hiện Hữu của bạn. Tương tự như thế, không phải ta cần phải có một cái gì đó không bị biến đổi và trường cửu để cho tính vô thường của mọi thứ được hiển bày? Nói một cách khác: Nếu mọi thứ, kể cả chính bạn, là vô thường, lúc đó liệu bạn có cách nào để nhận thức được tính vô thường này? Có phải nhờ chính bạn nhận thức được và chứng kiến tính mau tàn hoại của vạn vật, kể cả hình hài của chính bạn, mà bạn nhận ra rằng có một cái gì đó ở trong bạn không bị chi phối bởi quy luật vô thường? Họ đã buông bỏ hết, do đó con người, “cái Tôi” được tạo dựng nên bởi trí năng, đã không còn nữa.