Trong những phút giây cuối cùng trước khi bạn đi vào cái Chết, và ngay cả lúc bạn lâm chung, bạn sẽ kinh nghiệm rằng bạn là Tâm thoát ly với những gì thuộc về hình tướng. Đây cũng không phải là bản chất chân thực của họ. (21) Giáo lý “Tất cả là một”: Một giáo lý được nêu trong kinh Hoa Nghiêm, ngụ ý một hàm chứa trong tất cả, và ngược lại, tất cả cũng hàm chứa trong cái một.
Phận nhận biết đo chính là sự trường cửu ở trong bạn – chính là Tâm. Chính tâm thức đó hành động, hướng dẫn, và làm những công việc cần làm. Bạn hãy thực tập vẫn giữ cho mình cảm thấy thoải mái trong trạng thái “không biết” về một điều gì.
Hãy có ý thức ôm trọn những âm thanh của thiên nhiên - tiếng sột soạt của lá cây ở trong gió, tiếng mưa rơi, tiếng nỉ non của côn trùng, giai điệu của tiếng chim hot lúc bình minh. Có mặt và an nhiên chấp nhận tình trạng đang bất lực trong cơ thể mình. Bnạ không thể tìm ra được mình trong quá khứ hoặc tương lai.
Quan hệ giữa người và người có thể giống như ở địa ngục (62). Chịu trách nhiệm cho phút giây này (33) có nghĩa là bạn sẽ thôi không còn thái độ chống đối một cách liên tục ở nội tâm với những gì “đang như thế” trong phút giây hiện tại, bạn sẽ thôi không còn tranh cãi với những gì đang có mặt. Điều mà người thân có thể làm là giữ cho lòng mình đừng quá bi thương khi người thân hấp hối hay vừa mất, vì khi mình khổ thì người ấy sẽ cảm nhận nỗi khổ của mình với cường độ gấp trăm lần nỗi khổ của mình.
Nhưng tệ hơn nữa là chúng ta không có ý thức rằng mình đang cho rằng nhữgn thói quen tiêu cực ấy chính là mình. Khi nào mà bạn vẫn còn đồng hoá mình với ngoại cảnh, với hình tướng, bạn sẽ không ý thức được rằng sự cao quý ấy chính là bản chất thường hằng của bạn, chính là cảm nhận sâu thẳm về những gì đang Hiện Hữu, đó cũng chính là Tâm. Nhận thức này sẽ giúp cho bạn thôi đồng hoá mình một cách vô thức với những suy nghĩ đó.
(36) Niềm nở với những gì đang hiện diện: Không có nghĩa là bạn phải yêu thích những hoàn cảnh oái ăm, hay bế tắc,… mà bạn đang gặp phải trong phút giầy này. Đó thường là những mẩu chuyện bất hạnh đã xảy ra trong đời chúng ta, trong đó chúng ta là vai chính, là nạn nhân… Thói quen suy tư của chúng ta, khi được khuyếch đại qua khoa học và kỹ thuật, mặc dù tự thân điều đó không tốt mà cũng không xấu, cũng bắt đầu có tính huỷ diệt vì loại suy tư phát sinh từ trong đó không có gốc rễ từ ý thức.
Phút Giây Hiện Tại sâu sắc hơn bất kỳ tình huống nào phát sinh từ trong phút giây đó. Chỉ khi nào bạn chấp nhận toàn diện rằng tôi thực không biết phải làm gì, bạn sẽ thôi vật lộn để cố tìm ra một đáp án từ đầu óc suy tư rất giới hạn của mình,thì đó là khi một chiều không gian thông thái rộng lớn hơn có thể hoạt động qua bạn. Mỗi bất hạnh cũng “cần” có một quá khứ và tương lai.
Hãy nhìn cho rõ những gì bạn đang gây ra cho chính bạn, hay nói đúng hơn là trí năng bạn đang gây ra cho bạn. Uống rượu thì sẽ bị say, mất khả năng tự chủ của mình, dễ gây tai nạn khi lái xe. Cho nên bạn mới nói “Nhìn kìa, Tôi đó” (41).
Trong khi cư xử với người khác, bạn có thể phát hiện ở trong bạn một cảm giác ưu việt hoặc một mặc cảm thua thiệt rất vi tế đối với người kia không? Đó là khi bạn nhìn qua cặp mắt của tự ngã, bản ngã đó thường sống trong sự so sánh của chuyện được/mất, hơn/thua. Và bạn không thực sự cần phải làm gì cả. Nhận ra sự nhận biết đó là sự phát sinh của sự tĩnh lặng ở nội tâm.
Bất kể hoàn cảnh sống ra sao, bạn sẽ cảm thấy như thế nào khi bạn hoàn toàn chấp nhận những tình huống ấy, rằng chúng đang như thế - ngay ở trong Phút Giây Này? Có một không gian im lắng rộng lớn ôm trọn lấy thiên nhiên trong vòng tay mình. Ví dụ, giáo lý “Tất cả là một” (21) chỉ là một bảng chỉ đường, mà không phải là Chân lý.